Johann Karl Friedrich Gauss (1777-1855) - German mathematician, mechanic, physicist, astronomer na onye nchoputa. Otu n’ime ndị akịkọ mgbakọ na mwepụ n’akụkọ ihe mere eme mmadụ, onye a na-akpọ “eze ndị mgbakọ na mwepụ”
Onye mmeri nke Medal Copley, onye mba ọzọ nke Swedish na St. Petersburg Academies of Sciences, the English Royal Society.
E nwere ọtụtụ eziokwu na-adọrọ mmasị na akụkọ ndụ Gauss, nke anyị ga-atụle n'isiokwu a.
Yabụ, n'ihu gị bụ akụkọ ndụ Karl Gauss.
Gauss biography
A mụrụ Karl Gauss n'April 30, 1777 na obodo German nke Göttingen. O tolitere ma zụlite ya na ezinụlọ na -adịghị agụ akwụkwọ.
Nna nke mgbakọ na mwepụ, Gebhard Dietrich Gauss, rụrụ ọrụ dị ka onye na-elekọta ubi na onye na-edo blọk, nne ya, Dorothea Benz, bụ ada nke onye na-ewu ụlọ.
Nwatakịrị na ntorobịa
Ikike pụrụ iche nke Karl Gauss malitere ịpụta mgbe ọ dị obere. Mgbe nwatakiri ahụ gbara afọ 3, ọ mụtala ịgụ na ide akwụkwọ.
Eziokwu na-adọrọ mmasị bụ na mgbe ọ dị afọ 3, Karl meziri mmejọ nna ya mgbe ọ wepụrụ ma ọ bụ tinye nọmba.
Nwatakịrị ahụ gbakọtara ọnụ ọgụgụ dị iche iche na isi ya na enweghị nsogbu, na-enweghị ịgụ na ngwaọrụ ndị ọzọ.
Ka oge na-aga, Martin Bartels ghọrọ onye nkuzi Gauss, onye ga-emesị kụziere Nikolai Lobachevsky ihe. Ọ ghọtara ozugbo na nwatakịrị ahụ enweghị nkà ma nwee ike inweta ya akwụkwọ.
N'ihi nke a, Karl jisiri ike gụsịrị akwụkwọ na kọleji ebe ọ gụrụ akwụkwọ na oge 1792-1795.
N'oge ahụ, biography nke nwa okorobịa nwere mmasị ọ bụghị nanị na mgbakọ na mwepụ, kamakwa na akwụkwọ, na-agụ mbụ na English na French ọrụ. Na mgbakwunye, ọ maara Latin nke ọma, ebe o dere ọtụtụ ọrụ ya.
N'ime oge nwata akwụkwọ ya, Karl Gauss nyochara nke ọma ọrụ nke Newton, Euler na Lagrange. Ọbụlagodi, ọ nwere ike igosipụta iwu nke nnyeghachi nke ihe nnweta quadratic, nke Euler na-enweghị ike ime.
Ọzọkwa, nwa okorobịa ahụ duziri ọmụmụ ihe na "nkesa nke njehie nkịtị."
Ọrụ sayensị
Na 1795 Karl banyere Mahadum nke Göttingen, ebe ọ gụrụ akwụkwọ maka afọ 3. N'oge a, ọ mere ọtụtụ nchọpụta dị iche iche.
Gauss nwere ike iji compass na onye ọchịchị wuo 17-gon, wee dozie nsogbu nke iwulite polygons oge niile. N'otu oge ahụ, ọ nwere mmasị na ọrụ elliptic, geometry na-abụghị Euclidean na quaternions, nke ọ chọpụtara afọ 30 tupu Hamilton.
Ka ọ na-ede akwụkwọ ya, Karl Gauss na-ekwupụta echiche ya nke ọma mgbe niile, na-ezere usoro ọhụụ na enweghị nkwupụta.
Na 1801, onye mgbakọ na mwepụ bipụtara ọmarịcha akwụkwọ ya bụ Arithmetic Research. O kpuchiri ọtụtụ ebe dị iche iche nke mgbakọ na mwepụ, gụnyere usoro ọgụgụ.
N'oge ahụ Gauss ghọrọ osote prọfesọ na Mahadum Braunschweig, ma mesịa họpụta ya onye otu kwekọrọ na burglọ akwụkwọ sayensị nke Petersburg.
Mgbe Karl dị afọ 24, o nwere mmasị na mbara igwe. Ọ mụtara igwe na-arụ ọrụ nke eluigwe, ụzọ mbido nke obere mbara ala na mgbagwoju anya ha. Ọ gbalịrị ịchọta ụzọ iji chọpụta ihe ndị na-eme njem site na nyocha 3 zuru ezu.
N'oge na-adịghị anya, a malitere ikwu banyere Gauss na Europe dum. Ọtụtụ steeti kpọrọ ya ka ọ rụọ ọrụ, gụnyere Russia.
E bulitere Karl na prọfesọ na Göttingen, a họpụtakwara ya onye isi nke Göttingen Observatory.
N’afọ 1809, nwoke ahụ rụzuru ọrụ ọhụụ, nke akpọrọ “Theory of the motion of brothers of heaven.” N'ime ya, ọ kọwara n'ụzọ zuru ezu usoro iwu nke ịkọwapụta mmebi iwu.
N'afọ sochirinụ, enyere Gauss onyinye Paris Academy of Sciences na Royal Society of London Gold Medal. Ejiri usoro ngụkọta ya na usoro iwu n'ụwa niile, na-akpọ ya "eze nke mgbakọ na mwepụ".
N’afọ ndị sochirinụ banyere akụkọ ndụ ya, Karl Gauss gara n’ihu na-eme nchọpụta ọhụrụ. Ọ gụrụ usoro hypergeometric wee weta ihe akaebe izizi banyere isi usoro nke algebra.
Na 1820 Gauss nyochara Hanover site na iji usoro ịgbakọ usoro okike. N'ihi ya, ọ ghọrọ onye guzobere usoro kachasị elu. Okwu ohuru aputara na sayensi - "Gaussian curvature".
N'otu oge, Karl tọrọ ntọala maka mmepe nke geometry dị iche. Na 1824, a hoputara ya onye mba ofesi nke St Petersburg Academy of Sciences.
N'afọ sochirinụ, mgbakọ na mwepụ chọtara Gaussian mgbagwoju integers, na mgbe e mesịrị ebipụta akwụkwọ ọzọ "On a ọhụrụ n'ozuzu iwu nke na-arụzi ụgbọala", nke nwekwara ọtụtụ ọhụrụ theorems, echiche na isi calculations.
Ka oge na-aga, Karl Gauss zutere nwa okorobịa physics bụ Wilhelm Weber, onye ọ mụrụ banyere electromagnetism. Ndị ọkà mmụta sayensị chepụtara telegraph eletrik ma mee usoro nyocha.
N’afọ 1839, otu nwoke dị afọ iri isii na abụọ mụrụ asụsụ Rọshịan. Ọtụtụ n’ime ndị dere akụkọ ya na-ekwu na ọ mụtara asụsụ Rọshịa iji mụta ihe ndị a chọpụtara na Lobachevsky, onye o kwuru okwu ọma banyere ya.
Mgbe e mesịrị, Karl dere ọrụ 2 - "Nchịkọta izugbe nke ike nke mma na ịjụ oyi, na-eme ihe dị iche na square nke ebe dị anya" na "nchọpụta Diopter".
O juru ndị ọrụ Gauss anya na arụmọrụ ya dị egwu na mgbakọ na mwepu. N'ebe ọ bụla ọ rụrụ ọrụ, ọ nwere ike ịchọpụta ebe niile ma melite rụzuru ugbua.
Karl anaghị ebipụta echiche ndị ọ chere na ọ bụ "raw" ma ọ bụ emezughị. N'ihi eziokwu ahụ bụ na ọ na-egbu oge mbipụta nke ọtụtụ nchọta nke ya, ọ dị n'ihu ndị sayensị ndị ọzọ.
Agbanyeghị, ọtụtụ ihe sayensị Karl Gauss rụzuru mere ka ọ bụrụ onye a na-apụghị ịchọta na ngalaba nke mgbakọ na mwepụ na ọtụtụ sayensị ndị ọzọ.
A na-akpọ aha otu maka ịtụ ihe ndọta na usoro CGS, usoro nke nkeji maka ịlele ọnụọgụ electromagnetic, yana otu n'ime ihe ndị bụ isi na mbara igwe, Gaussia na-asọpụrụ ya.
Ndụ onwe
Karl lụrụ mgbe ọ dị afọ 28 bụ nwa agbọghọ aha ya bụ Johanna Osthof. N’alụmdi na nwunye a, amụrụ ụmụ atọ, n’ime ha abụọ dị ndụ - nwa nwoke Josef na ada Minna.
Nwunye Gauss nwụrụ afọ 4 ka agbamakwụkwọ ahụ gasịrị, obere oge ka amụrụ nwa ha nke atọ.
Ọnwa ole na ole ka e mesịrị, ọkà mmụta sayensị lụrụ Wilhelmina Waldeck, enyi nke nwunye ya nwụrụ anwụ. N'ime njikọ a, amụrụ ụmụ atọ ọzọ.
Bere a midii mfe 21 no, mewaree Wilhelmina. O siiri Gauss ike ịhapụ onye ọ hụrụ n'anya, nke mere ka ọ nwee nnukwu nsogbu ehighị ụra nke ọma.
Ọnwụ
Karl Gauss nwụrụ na 23 Febrụwarị 1855 na Göttingen mgbe ọ dị afọ 77. Maka onyinye dị ukwuu o nyere na sayensị, eze Hanover, George 5, nyere iwu ka e bido ihe nrịba ama gosiri nnukwu onye mgbakọ na mwepụ.
Gauss Foto
