Epicurus - Onye ọkà ihe ọmụma Greek oge ochie, onye guzobere Epicureanism na Atens (“Ogige nke Epicurus”). Kemgbe ọtụtụ afọ nke ndụ ya, o dere ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ọrụ 300, bụ ndị dịgidere ruo taa naanị n'ụdị mpekere.
N'ime ihe omuma nke Epicurus enwere otutu ihe omuma banyere uzo ihe omuma ya na ndu dika odi.
Yabụ, n'ihu gị bụ obere akụkọ banyere Epicurus.
Biography nke Epicurus
A mụrụ Epicurus na 342 ma ọ bụ 341 BC. e. na agwaetiti Greek nke Samos. Anyị kachasị mara banyere ndụ nke onye ọkà ihe ọmụma site na ncheta nke Diogenes Laertius na Lucretius Cara.
Epicurus tolitere ma zụlite na ezinụlọ Neocles na Herestrata. N’oge ọ bụ nwata, ọ bịara nwee mmasị na nkà ihe ọmụma, nke n’oge ahụ ndị Gris na-ewu ewu nke ukwuu.
Karịsịa, echiche nke Democritus masịrị Epicurus.
Mgbe ọ dị afọ 18, nwoke ahụ bịara nna ya na Atens. N’oge na-adịghị anya, echiche ya banyere ndụ malitere ịdị, nke dị iche na nkuzi nke ndị ọkà ihe ọmụma ndị ọzọ.
Ihe omuma nke Epicurus
Mgbe Epicurus dị afọ 32, o guzobere ụlọ akwụkwọ nke ya na nkà ihe ọmụma. Ka oge na-aga, ọ zụtara ogige dị na Atens, ebe ọ kesara ndị na-eso ụzọ ya ihe ọmụma dị iche iche.
Eziokwu na-adọrọ mmasị bụ na ebe ụlọ akwụkwọ ahụ dị n'ubi onye ọkà ihe ọmụma, a malitere ịkpọ ya "Ogige", a malitekwara ịkpọ ndị na-eso Epicurus "ndị ọkà ihe ọmụma si n'ubi."
N’elu ọnụ ụzọ ụlọ akwụkwọ ahụ, e nwere ihe odide: “Ọbịa, ị ga-adị mma ebe a. Lee ihe ụtọ bụ ihe kachasị mma. "
Dika nkuzi nke Epicurus, na, nihi ya, Epicureanism, ngozi kasi elu diri mmadu bu obi uto nke ndu, nke putara na enwegh mgbu aru na nchegbu, ya na inaputa na egwu nke onwu na chi.
Dị ka Epicurus si kwuo, chi dị adị, mana ha enweghị nleghara anya n’ihe niile mere n’ụwa na ndụ ndị mmadụ.
Approachzọ ndụ a kpaliri mmasị ọtụtụ ndị ibe ya, n'ihi nke a ọ na-enwekwu ndị na-eso ụzọ kwa ụbọchị.
Ndị na-eso ụzọ Epicurus bụ ndị nwere echiche efu, ndị na-abanyekarị na mkparịta ụka ma na-agbagha ntọala na mmekọrịta mmadụ na ibe ya.
Epicureanism ngwa ngwa ghọrọ onye isi na-emegide Stoicism, nke Zeno nke Kitia guzobere.
E nweghị ụdị ọdịiche dị otú ahụ n'oge ochie. Ọ bụrụ na ndị Epikurean chọrọ inweta obi ụtọ kasịnụ ná ndụ, mgbe ahụ ndị Stoik na-akwalite ịta onwe onye ahụhụ, na-anwa ịchịkwa mmetụta ha na ọchịchọ ha.
Epicurus na ndi n’eso ya gbaliri ima uche nke uwa site n’echiche uwa. Ha kewara echiche a ụzọ atọ:
- Icskpụrụ omume. Ọ na - enyere gị aka ịmata obi uto, nke bụ mbido na njedebe nke ndụ, ma na - emekwa ihe dịka ezigbo ihe. Site na ụkpụrụ omume, mmadụ nwere ike iwepụ nhụjuanya na agụụ na-enweghị isi. N’eziokwu, ọ bụ naanị onye na-amụta inwe afọ ojuju ga-enwerịrị obi ụtọ.
- Ihe ndozi. Epicurus weere echiche dị omimi dịka ihe ndabere nke echiche ịhụ ihe onwunwe n'anya. O kwenyere na ihe niile nwere ihe ndị mejupụtara n'ụzọ ụfọdụ. Mmetụta uche, n'aka nke ya, na-eduga na ọdịdị nke atụmanya, nke bụ ezigbo ihe ọmụma. Okwesiri ighota na uche, dika Epicurus si di, ghochiri ihe omuma nke ihe.
- Physics. Site n'enyemaka nke physics, onye ọkà ihe ọmụma gbalịrị ịchọta isi ihe kpatara ụwa, nke ga-enye mmadụ ohere izere egwu nke enweghị ịdị adị. Epicurus kwuru na eluigwe na ala nwere ihe pere mpe (atọm) nke na-agagharị na mbara igwe. Atọm, n'aka nke ya, jikọtara n'ime ahụ dị mgbagwoju anya - ndị mmadụ na chi.
N’ihi ihe ndị a nile e kwuru n’elu, Epicurus gbara ume ka ọ ghara ịtụ egwu ọnwụ. Ọ kọwara nke a site n'eziokwu ahụ bụ na atọm gbasasịrị gafee Eluigwe na Ala, nke bụ n'ihi nke mkpụrụ obi akwụsị ịdị adị yana ahụ.
Epicurus kwenyesiri ike na ọ dịghị ihe nwere ike imetụta ọdịnihu mmadụ. Kpom kpam kpam ihe niile na-egosi site ọcha ohere na-enweghị miri pụtara.
Eziokwu na-adọrọ mmasị bụ na echiche Epicurus nwere nnukwu mmetụta n'echiche nke John Locke, Thomas Jefferson, Jeremy Bentham na Karl Marx.
Ọnwụ
Dị ka Diogenes Laertius si kwuo, ihe kpatara ọnwụ onye ọkà ihe ọmụma ahụ bụ nkume akụrụ, nke nyere ya oké ihe mgbu. Ka o sina dị, ọ gara n'ihu na-enwe ọ cheụ, na-ezi ihe fọdụrụ ụbọchị ya.
Epicurus kwuru mgbe o dị ndụ, sị:
"Atụla egwu ọnwụ: mgbe ị dị ndụ, ọ bụghị, mgbe ọ bịara, ị gaghị adị"
Ikekwe ọ bụ kpọmkwem omume a nyeere onye amamihe ahụ aka ịhapụ ụwa na-atụghị egwu. Epicurus nwụrụ na 271 ma ọ bụ 270 BC. mgbe ọ dị ihe dị ka afọ iri asaa na abụọ.
