Kedu ihe bụ echiche? A na-ahụkarị okwu a na lexicon nke oge a. N'otu oge ahụ, ọtụtụ ndị na-emegharị okwu a na echiche ndị ọzọ.
Ke ibuotikọ emi anyị ga-agwa gị ihe pụtara echiche na ihe ọ pụrụ ịbụ.
Kedu ihe ntụgharị uche pụtara
Ntughari uche (lat. reflexio - backlaghachi azụ) bụ isiokwu nke uche ya na onwe ya na nghọta ya, ọkachasị, na ngwaahịa nke ọrụ ya, yana ntụgharị ha.
N’okwu ndị dị mfe, ntụgharị uche bụ nka na-enye mmadụ ohere itinye uche na echiche nke ya n’ime onwe ya: inyocha omume, ime mkpebi, yana ịghọta mmetụta ya, ụkpụrụ ya, mmetụta ya, mmetụta ya, wdg.
Dị ka onye na-eche echiche bụ Pierre Teilhard de Chardin si kwuo, ntụgharị uche bụ ihe dị iche na ụmụ mmadụ na anụmanụ, ekele nke isiokwu ahụ enweghị ike ịma naanị ihe, kamakwa mara banyere ihe ọmụma ya.
Ngosipụta dị otua dịka "nke m" nke onwe mmadụ nwere ike ịbụ ụdịrị otu myirịta maka ntụgharị uche. Nke ahụ bụ, mgbe mmadụ nwere ike ịghọta ma jiri onwe ya tụnyere ndị ọzọ maka ịgbaso iwu ọdịnala nke ụkpụrụ omume. Ya mere, onye na-eme mgbanwe na-enwe ike ile onwe ya anya n'eleghị mmadụ anya site n'akụkụ.
Tụgharị uche pụtara inwe ike ịtụgharị uche na nyocha, ekele nke mmadụ nwere ike ịchọta ihe kpatara mmejọ ya wee chọta ụzọ iji kpochapụ ha. Ọ dị mkpa iburu n'uche na n'okwu a, mmadụ na-eche echiche nke ezi uche dị na ya, na-eji nlezianya atụle ọnọdụ ahụ, ọ bụghị ịmalite ịkọ nkọ ma ọ bụ echiche efu.
N’ụzọ dị iche, isiokwu nwere echiche dị ala na-eme otu ụdị ihe ahụ kwa ụbọchị, nke ya onwe ya na-ata ahụhụ. Ọ gaghị enwe ihe ịga nke ọma n'ihi na echiche ya na-egosi na ọ na-ele mmadụ anya n'ihu, na-ekwubiga okwu ókè ma ọ bụ na ọ dị anya site n'eziokwu.
A na-eme ntụgharị uche n'ọtụtụ ebe: nkà ihe ọmụma, akparamaagwa, ọha mmadụ, sayensị, wdg. Taa enwere ụdị ngosi 3.
- ọnọdụ - nyocha ihe na-eme ugbu a;
- azụ - nyocha nke ahụmịhe gara aga;
- echiche - na-eche echiche, na-eme atụmatụ ọdịnihu.
