Ọnụnọ ikuku bụ otu n'ime ihe ndị bụ isi nke ụwa, n'ihi ndụ nke dị na ya. Ihe ikuku dị maka ihe dị ndụ dị iche iche. Site n'enyemaka nke ikuku, ihe ndị dị ndụ na-ebugharị, na-azụ nri, na-echekwa ihe na-edozi ahụ, na-agbanyerịtakwa ezi ihe ọmụma. Ọbụlagodi na ị na -eku ume site na brackets, ọ na-apụta na ikuku dị oke mkpa maka ihe niile dị ndụ. A ghọtalarị nke a n'oge ochie, mgbe a na-ewere ikuku dị ka otu n'ime ihe anọ dị mkpa.
1. Onye ọkà ihe ọmụma Greek oge ochie Anaximenes lere ikuku anya dị ka ihe ndabere nke ihe ọ bụla dị n’okike. Ihe niile na-amalite n'ikuku ma na-ejedebe na ikuku. Ihe na ihe ndị dị anyị gburugburu, dịka Anaximenes si kwuo, a na-akpụ ha ma ọ bụrụ na ikuku adịa ike ma ọ bụ mgbe ikuku anaghị adị ụkọ.
2. German German ọkà mmụta sayensị na burgomaster nke Magdeburg, Otto von Guericke, bụ onye mbụ gosipụtara ike nrụgide nke ikuku. Mgbe ọ na-agbapụta ikuku site na bọọlụ nke mechiri emechi ọla, ọ bịara bụrụ na o siri ezigbo ike ikewa ugwu ahụ. Enweghị ike ime nke a site na mbọ niile nke ịnyịnya 16 na ọbụnakwa 24. Nchịkọta ndị e mere n'oge gara aga gosiri na ịnyịnya nwere ike inye ike dị mkpirikpi achọrọ iji merie nrụgide nke ikuku, mana mbọ ha anaghị agakọ. Na 2012, gwongworo abụọ a zụrụ azụ pụrụ iche ka nwee ike ikewa ugwu Magdeburg.
3. A na-ebufe uda ọ bụla n’ikuku. Ntị na-eburu ịma jijiji na ikuku nke ikuku dị iche iche, anyị na-anụkwa olu, egwu, mkpọtụ okporo ụzọ ma ọ bụ abụ nnụnụ. Agụụ ahụ dị jụụ. Dị ka otu onye edemede edemede, na mbara igwe, anyị agaghị anụ mgbawa supernova, ọbụlagodi na ọ mere n'azụ anyị.
4. Usoro mbu nke combustion na oxidation dị ka njikọta nke ihe na akụkụ nke ikuku ikuku (oxygen) kọwara na njedebe nke narị afọ 18 site n'aka onye France mara mma Antoine Lavoisier. A maara oxygen n'ihu ya, onye ọ bụla hụrụ combustion na oxidation, mana naanị Lavoisier nwere ike ịghọta ihe bụ isi nke usoro ahụ. O mechara gosipụta na ikuku ikuku abụghị ihe pụrụ iche, kama ọ bụ ngwakọta nke gas dị iche iche. Ndị obodo anyị nwere ekele enweghị ekele maka mmezu nke nnukwu ọkà mmụta sayensị (Lavoisier, n'ụkpụrụ, enwere ike iwere nna nke kemịkalụ oge a) wee ziga ya na guillotine maka isonye na ugbo ụtụ.
5. Ikuku ikuku abughi nani ngwakọta nke gas. O nwekwara mmiri, ihe dị mkpa na ọtụtụ microorganisms. Cansre Mkpọ a na-akpọ "City Air NN" bụ n'ezie, dị ka hoax, mana na omume ikuku dị iche iche dị iche n'ụzọ dị ukwuu na nhazi ya.
6. Ikuku dị oke ọkụ - cubic mita dị ntakịrị karịa kilogram. N'aka nke ọzọ, n'ime ụlọ tọgbọrọ n'efu nke dị mita 6 X 4 na 3 dị elu, e nwere ihe dị ka kilogram 90 nke ikuku.
7. Onye ọ bụla nke oge a maara ikuku na-emetọ onwe ya. Ma ikuku, nke nwere otutu ihe siri ike, di ize ndu obughi nani maka iku ume iku ume na aru mmadu. Na 1815, ugwu ugwu Tambora gbawara, otu n’ime agwaetiti ndị Indonesia. A tụbara ihe ntụ ntụ pere mpe na oke (atụmatụ ya bụ 150 cubic kilomita) na akwa elu nke ikuku. Ashe na-ekpuchi ụwa niile, na-egbochi ụzarị anyanwụ. N’oge ọkọchị nke 1816, ọ na-ajụkarị oyi n’ebe ugwu nile. Ọ na-ada snow na USA na Canada. Na Switzerland, snowfalls gara n'ihu n'oge ọkọchị. Na Jamanị, oké mmiri ozuzo mere ka osimiri tofee n’akụkụ ha. Enweghi ike iju ajuju banyere ihe ubi obula, nkpuru obula webatara we di okpukpu iri. A na-akpọ 1816 "Afọ Na-enweghị Oge Ezumike". Enwere otutu ihe siri ike na ikuku.
8. Ikuku “na-egbu mmadụ” ma n’ime mmiri dị omimi ma n’ebe di elu. Ihe kpatara mmetụta a dị iche iche. Na omimi, ọtụtụ nitrogen na-amalite ịbanye n'ọbara, na na elu, obere oxygen na ikuku.
9. Ọnọdụ oxygen dị na ikuku dị ugbu a bụ nke kachasị mma maka ụmụ mmadụ. Ọbụna obere mbelata nke akụkụ oxygen na-emetụta ọnọdụ na arụmọrụ nke mmadụ n'ụzọ na-adịghị mma. Ma ụba oxygen nwere ụba adịghị eweta ezi ihe ọ bụla. Na mbu, ndi astronauts nke America kuru ume ikuku oxygen di ocha n’ime ugbo ala, ma ha nwere nsogbu di ala (ihe dika okpukpu ato). Mana ịnọ n'ọnọdụ dị otú a chọrọ nkwadebe ogologo oge, yana, dị ka akara aka nke Apollo 1 na ndị ọrụ ya gosipụtara, ezigbo ikuku oxygen adịghị mma.
10. Na amụma ihu igwe, mgbe ị na-ekwu maka iru mmiri ikuku, a na-eleghara nkọwa nke "onye ikwu" anya. Ya mere, mgbe ụfọdụ ajụjụ na-ebilite dị ka: "Ọ bụrụ na iru mmiri ikuku bụ 95%, mgbe ahụ ka anyị na-eku ume fọrọ nke nta otu mmiri?" N'ezie, pasent ndị a na-egosi oke nke oke mmiri mmiri n'ikuku n'otu oge ruo na nke kachasị. Nke ahụ bụ, ọ bụrụ na anyị na-ekwu okwu banyere 80% iru mmiri na okpomọkụ nke + 20 degrees, anyị na-ekwu na ikuku cubic mita nwere 80% nke uzuoku site na nke kacha 17.3 gram - 13.84 grams.
11. Oke ọsọ nke ikuku ikuku - 408 km / h - ka edere na agwaetiti Australia nke Barrow na 1996. Otu nnukwu ifufe na-agafe ebe ahụ n'oge ahụ. N’elu Osimiri Commonwealth dị n’akụkụ Antarctica, ọsọ ikuku na-adị mgbe niile bụ 320 km / h. N'otu oge ahụ, na udo zuru oke, ụmụ irighiri ikuku na-agbagharị na ọsọ nke ihe dịka 1.5 km / h.
12. “Ego n’efu” apụtaghị itufu ụgwọ. Dị ka otu n'ime nkwupụta ahụ si kwuo, okwu ahụ sitere na izu ọjọọ "n'ime ifufe", site n'enyemaka nke etinyere mmebi. Nke ahụ bụ, a kwụrụ ego na nke a maka itinye izu ọjọọ. Ọzọkwa okwu ahụ nwere ike ịbịa site na ụtụ ifufe. Ndị isi ndị isi na-esiri ndị mmadụ ike ịtụ ya na ndị nwere ikuku igwe. Ikuku na-efe n’elu ala onye nwe ụlọ ahụ!
13. Maka ume iku ume 22,000 kwa ụbọchị, anyị na-a aboutụ ihe dị ka kilogram 20 nke ikuku, nke anyị na-ewepụkarị imi ya, na-ewekarị ihe ikuku oxygen. Ọtụtụ anụmanụ na-emekwa otu ihe ahụ. Ma osisi assimilate carbon dioxide, na-enye oxygen. Ọ bụ n'oké ọhịa nke Amazon Basin na-emepụta otu ụzọ n'ụzọ ise nke ikuku oxygen n'ụwa.
14. Na mba ndị mepere emepe, otu ụzọ n'ụzọ iri nke ọkụ latrik na-ewepụta na -emepụta ikuku ikuku jikọtara ọnụ. Ọ dị ọnụ karịa ịchekwa ike n'ụzọ dị otu a karịa ịnara ya na mmanụ ọkụ ma ọ bụ mmiri ọdịnala, mana oge ụfọdụ ị nweghị ike ịme na-enweghị ike ikuku abịakọrọ. Dịka ọmụmaatụ, mgbe ị na-eji jackhammer na m.
15. Ọ bụrụ na a chịkọtara ikuku niile dị n’elu ụwa na bọl na nsogbu nkịtị, dayameta bọọlụ a ga - adị ihe dịka kilomita 2,000.
